اندیشه های اقتصادی فیزیوکرات ها – طبیعیون
آنچه در این مقاله میخوانید
Toggleاندیشه های اقتصادی فیزیوکرات ها
فیزیوکراسی در لغت به معنی قدرت طبیعت است و از دو واژه یونانی فیزیک به معنای طبیعت و کراتوس به معنای قدرت تشکیل شده است. طبیعیون اقتصاد را جزئی از نظام طبیعی و قوانین طبیعی قلمداد می کردند. آنها نظام طبیعت را یک نظام مطلق می دانستند و بر این باور بودند که قوانین حاکم بر اقتصاد نیز مطلق میباشد.طبیعیون قوانین طبیعی را بهترین قوانین موجود و قابل تصور برای جامعه, اقتصاد و در نهایت رفاه بشری می دانستند و بیان میکردند که نظام طبیعت تصادفی نیست و مولود اراده الهی است به عقیده آنها یک فرد در جامعه باید کاملا آزاد باشد و باید بتوانند آزادانه منافع خود را حداکثر کنند. بنابراین دولت باید افراد جامعه را کاملاً آزاد بگذارد و اجازه آزادی کسب و کار بدهد تا به دنبال حداکثر کردن منافع خود باشند. در حوزه تفکرات اقتصادی در اروپا بین سالهای ۱۷۴۱ تا ۱۷۷۶ اوضاع خاصی حاکم بود. پیشرفت های تکنولوژی موجب افزایش تولید و اشتغال خصوصاً در بخش صنعت گردیده. ماشین بخار, دستگاه پنبه زنی, آغاز زمینههای ساخت موتور اتومبیل ساخت دستگاه های الکتریکی ایتالیا شروع شد زمینه های فنی و صنعتی کافی برای یک تغییر بزرگ و وقوع انقلاب صنعتی را فراهم کرد.
فرانسوا کنه (۱۷۷۴-۱۶۹۴) که به کنفسیوس اروپا مشهور بود مفهوم مطالعه ی اقتصادی را با نهضت فلسفی آن زمان در مورد اعتقاد به سازمان طبیعی جهانی در یک راستا قرار داد. در واقع او مبنای تفکر اقتصادی را تغییر داد و عملاً آغازگر یک تفکر جدید اقتصادی گردید به نام فیزیوکرات ها و یا طبیعیون شناخته شد.
پیدایش مکتب فیزیوکراسی
مکتب مرکانتلیستی در اواخر قرن ۱۸ میلادی در اروپا مخالفان جدی پیدا کرد و به تدریج روشنفکران و نظریه پردازان به مخالفت با عقاید مرکانتلیستی پرداختند که در راس آنها فرانسوا کنه بود که در سال ۱۷۵۶ اولین اثر علمی خود را در حوزه اقتصاد با ارائه مقالات باعنوان کشاورزان اجاره دار و دانه ها و به خصوص کتاب معروف خود را باعنوان تابلوی اقتصادی به رشته تحریر درآورد.
بنابراین یکی از زمینه های پیدایش اندیشه فیزیوکرات ها سقوط تفکرات مرکانتلیستی در فرانسه بود بر اساس تفکر فیزیوکراتها جوامع انسانی تحت سیطره و هدایت قوانین مشابه به قوانین فیزیک قرار دارد بنابراین حقوق و وظایف و ابعاد کلی زندگی هم طبق قوانین سازمان می یافت. فیزیوکرات ها اعتقاد داشتند بخش کشاورزی می تواند مازاد تولید داشته باشد و به همین خاطر معتقد بود مالیات باید تنها از صاحبان محصولات کشاورزی گرفته شود.
اصلاح نظام مالیاتی
اصلاح نظام مالیاتی به خصوص در فرانسه برای مدتی بحث مهمی بود و بر اساس سنت تقدیم فرانسه روحانیون از پرداخت مالیات معاف بودند.و این طبقه کشاورز بود که باید مالیات میداد. طبیعیون بر این باور بودند که باید یک نظام مالیاتی واحد جایگزین مالیات های گوناگون شود و مالک زمین است که باید بار مالیات را تحمل کند ونه کشاورز . آنها طرفدار کاهش قوانین مدنی بودند ولی وجود اقتدار در کشور را در حد اعلا لازم می شمردند حکومت مطلوب آنها سلطنت موروثی مقتدر و مرکزی بود که در داخل کشور منحصر و قادر مطلق و از لحاظ سیاست خارجی بدون معارض باشد. استبداد فیزیوکراسی حکومت مطلق نظام طبیعی است که باید به همه تحمیل شود و نیز باید از طرف هر فرد دارای شوری پذیرفته شود.
کتاب تابلوی اقتصادی فرانسوا کنه
فرانسوا کنه در کتاب خود تحت عنوان تابلوی اقتصادی مفهوم یکپارچگی در نظام اقتصادی را به شکل گردش خون در بدن تشریح نمود و به این ترتیب تبیین سازمان اقتصادی و عملکرد آن از طریق قانون طبیعی توجیه شد و آزادی اقتصادی تنهاراه سازگار برای دستیابی به نظام طبیعی پدیده های اقتصادی معرفی گردید. فرانسوا کنه در این کتاب فرض های زیر را برای تجزیه و تحلیل تابلوی اقتصادی مدرک می کنند:
۱-یک اقتصاد ایده آل که مبتنی بر رقابت آزاد و باحال تجارت بین الملل است
۲-آزادی مالکیت در زمین و دریافت اجاره توسط مالکان از زارعان
۳-گردش واقعی ثروت باید طوری انجام شود که هر سال مقدار پس انداز با مقدار هزینه استهلاک کالاهای سرمایه ای مساوی شود.
دولت و نقش آن در مکتب فیزیوکرات ها
فیزیوکرات ها با هر نوع قانون گذاری و محدود سازی رفتار فردی مخالف بودند آنها معتقد بودند که دولت مجاز به قانون گذاری نیست بلکه تنها باید قانون شناس باشد و برای برقراری نظام طبیعت تلاش کند به عقیده آنها دولت نباید در امور افراد دخالت کند بلکه موظف است موانع را از سر راه آنها بردارد.فیزیوکرات ها که زمین کشاورزی را منشا تولید ثروت می دانستند نظریه مداخله دولت در امور اقتصادی را که مورد نظر سوداگران بود به نظریه عدم مداخله دولت در امور اقتصادی تغییر دادند.
افول اندیشه فیزیوکرات ها
از جمله نقاط ضعف تفکر فیزیوکراتها می توان موارد زیر را نام برد:
۱-کم توجهی به بخش های تولیدی غیر کشاورزی
۲-اصرار بر نوع مالیات منحصر به فرد
۳-مطلق نبودن قانون طبیعی
۴-دفاع افراطی از آزادی اقتصادی
مدل فرانسوا کنه همه واقعیت های اقتصادی را پوشش نمیداد بعلاوه تاکید بیش از حد آنها بر مالکیت خصوصی و اسراف و دخالت کم دولت در اقتصاد موجب نابسامانیهای گردید که مهمترین آنها توزیع ناعادلانه درآمد و ثروت بود.
افول اندیشه فیزیوکراتها در واقع با اوج گیری نظریات یکی از مشهورترین فیزیوکراتها یعنی رابرت تورگو(۱۷۸۱-۱۷)همراه بود. او در سمت وزارت دارایی حقوق کسانی را که کار نمیکردند قطع نمود و کمک های دولتی را به شدت کاهش داد و حقوق گمرکی غلات را لغو نمود. نظریات تورگو در عمل با مشکلات مختلفی مواجه شد و این مشکلات نشان داد موانع زیادی بر سر راه کسانی که میخواهند مردم را وادار به اطاعت از قوانین طبیعی کنند وجود دارد از این رو لویی شانزدهم در سال ۱۷۷۶ وی را از سمت خود برکنار کرد و با ظهور اندیشه های آدام اسمیت و انتشار کتاب ثروت ملل در سال ۱۷۷۶ پایان عمر اندیشههای طبیعت گرایان اعلام گردید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.