3- جان لاک – مکتب سوداگری – نظریه مالکیت – اقتصاددانان قبل از کینز
آنچه در این مقاله میخوانید
Toggleاقتصاددان – جان لاک (۱۷۰۴-۱۶۳۲) John Locke
با سلام خدمت شما کاربران سایت تاتوره. تعدادی از اقتصاددانان قبل از کینز ، توماس مان ؛ ویلیام پتی را در قسمت های قبل معرفی نمودیم. در این قسمت نیز، تصمیم داریم یکی دیگر از اقتصاددانان قبل از کینز، جان لاک را معرفی نماییم. پس با ما همراه باشید تا جان لاک را بشناسید.
دلایل برجستگی چهره جان لاک در میان سایر اقتصاددانان
جان لاک یک شخصیت برجسته در تاریخ اندیشه های سیاسی و در میان سایر اقتصاددانان قبل از کینز است. وی در تاریخ اندیشه های اقتصادی نیز به سه دلیل چهره ای مهم (اگر نه برجسته) به شمار می رود.
۱- نظریه مالکیت نیروی کار
جان لاک در کتاب «دو رساله درباره دولت، Two 1690 ,Trealise on Government» زمینه های فلسفی لازم را برای نظریه ارزش کار که بعدا در نوشته های آدام اسمیت و اقتصاددانان کلاسیک بعد از او پدیدار شد، فراهم کرد.
۲ – برخی ملاحظات درباره نتایج کاهش بهره
مقاله های او با نام «برخی ملاحظات درباره نتایج کاهش بهره، Some Considerations of 1691 ,the Consequences of the Lowering of Interest» و «ملاحظات بیشتر، Further 1695 ,Consideration» کاربردهای نظریه مقداری پول را به عنوان حالتی ویژه از نظریه عمومی تر تعیین قیمت، بر پایه عرضه و تقاضا، توسعه داد.
۳- مکتب سوداگری
دفاع ظریف جان لاک از مکتب سوداگری، فرصت طلایی را برای بررسی دلایل شکست برخی از بهترین نظریه ها در قرن هفدهم برای شناسایی این واقیعت که یک کشور نمی تواند به طور نامحدود به انباشت طلا بپردازد فراهم کرد.
نظریه مالکیت جان لاک
نظریه مالکیت جان لاک بر پایه دکترین حقوق طبیعی قرار دارد. هر فرد در هنگام تولد از مالکیت خویش برخوردار است و لذا استحقاق آن را دارد که از محصول کار خود بهره مند شود. به نحو مشابه فرد با کار خود بر روی زمین، مالک محصولی است که از روی زمین به دست می آید. بدین ترتیب کار نه تنها ریشه تمام انواع مالکیتها است بلکه همچنین تعیین کننده تفاوت ارزش بین کالاهاست. اینکه آیا جان لاک تمام کاربردهای سیاستی این بحث را تشخیص داده است یا نه و نیز اینکه آیا او واقعا یک نظریه ارزش نیروی کار در ذهن داشته است (قیمت های نسبی به وسیله مقدار کار به کار رفته در کالاها در گذشته و حال تعیین می شوند) مورد تردید است.
البته به باور جان لاک، کار، بسیار بیشتر از طبیعت به ارزش کالاها کمک میکند اما در هر حال این بحث ضعیف تر از این بیان تجربی است که کار به تنهایی تعیین کننده ارزش است. اگر چه حتی آدام اسمیت – تقریبا یک قرن بعد از جان لاک – نیز تا این مرحله پیش نرفت اما احتمالا ریکاردو و قطعأ مارکس بحث جان لاک را پیگیری کرده اند. در دیگر مقالات اقتصادی، جان لاک به طور مکرر نه نظریه ارزش کار، بلکه نظریه عرضه و تقاضا را مورد استفاده قرار داده است. او به جای عرضه و تقاضا واژه های «مفر» Vent و «مقدار» را به کار برده است. برای مثال جان لاک اعلام میکند که هوا و آب مفید هستند اما هیچ قیمتی ندارند زیرا عرضه (مقدار) آنها بسیار بیشتر از تقاضای (مفر) آنهاست.
نظریه اقتصاد پولی جان لاک
نظریه اقتصاد پولی جان لاک تماما برحسب مقایسه بین نسبت موجودی پولی یک کشور به حجم تجارت آن کشور و نسبت مشابه در کشور دیگر بیان می شود و در واقع این نسبت است که سطوح بین المللی قیمتها را تعیین میکند. کل بحث جان لاک در این جهت است که کاهش قیمتها در داخل در مقایسه با خارج خطرناک است. اگر چه به نظر می رسد که این بیان مخالف ترجیحات مکتب سوداگری است، زیرا قیمت های پایین تر مشوق صادرات است اما جان لاک این بحث را تبدیل به وسیله ای برای موازنه تجاری مطلوب می کند که می تواند به ورود دایمی طلا منجر شود. راه حل یک چنین تناقض آشکاری در این واقعیت نهفته است که جان لاک فرض میکرد کل موجودی پول جهان به طور مداوم، چه به طور مطلق و یا به نسبت حجم تجارت، در حال رشد است.
به طور خلاصه آنچه مهم است فقط تحصیل طلا نیست بلکه مقدار تحصیل طلا در سطحی بیش از بقیه جهان است. در این ارتباط جان لاک تذکر می دهد که نسبت بین موجودی پولی یک کشور و تجارت آن فقط وابسته به مقدار پول نیست، بلکه همچنین تابع «سرعت گردش» آن است. جان لاک سپس بحث را ادامه می دهد و سرعت گردش پول را برای گروه های مختلف اقتصادی مانند کارگران، بازرگانان و زمینداران برآورد می کند.
باید پذیرفت که خواننده اغلب باید به دقت کتاب جان لاک را مطالعه کند تا بتواند استدلالات پر مغز او را درک کند. بسیاری از اوقات ما بر پایه برابری جدید MV=PT که ( M = عرضه پول، V = سرعت گردش پول، P= میانگین سطح قیمتها، و T= حجم تجارت است) می توانیم واژه های گم شده خود را بیابیم، که در آن صورت، دلایل به یکدیگر مربوط می شدند. با وجود این، توجه به این نکته جالب است که چگونه جان لاک این قضیه را کاملا نادیده گرفته بود که جابجایی طلا در سراسر جهان نمی تواند به طور دایمی با تجارت بین کشورها بی ارتباط باشد . مکانیسم «پول – جریان» هیوم.
زندگینامه جان لاک:
جان لاک در سال ۱۶۳۲ در دهکده سامرست زاده شد. وی پسر بزرگ یک زمیندار کوچک بود و در سال ۱۶۵۲ وارد کالج کریست چرچ Christ Church – اکسفورد – شد و در آنجا احتمالا ویلیام پتی را که فقط شش سال از وی بزرگتر بوده و استاد آناتومی و معاون کالج برسنوس بود ملاقات کرده است. در سال ۱۶۵۸ لاک به عنوان دانشجوی سال بالا پذیرفته شد و به تدریس فلسفه اخلاق پرداخت. پس از ملاقات با لرد اشلی – رهبر بزرگ ویگ – وی به سیاست کشیده شد و از آن زمان به بعد او مدت بیشتری را در لندن میگذراند تا در آکسفورد.
در سال ۱۶۶۸ جان لاک دبیر شورای تجارت و زارعت شد و پس از آن با برگزیده شدن به عنوان بازرس توسعه تجارت مستعمراتی – یک شغل با حقوق بالا – به بالاترین مرتبه شغلی دست یافت. پس از آنکه در سال ۱۶۸۳ «انقلاب شکوهمند Glorious Revolution » به تاج و تخت استوارت پایان داد، لرد اشلی مجبور شد به خارج از کشور فرار کند و لاک نیز در غیاب اشلی خود را محروم شده از مشاغل دانشگاهی یافت و به تبعید دست زد. وی به هلند پناهنده شد و در آنجا شش سال به مطالعه و نگارش پرداخت. جان لاک در سال ۱۶۸۹ به انگلستان بازگشت و به عنوان یک متفکر برجسته، پانزده سال باقیمانده عمر خود را به نوشتن پرداخت و این در حالی بود که مشاغل نه چندان مهم دولتی را نیز عهده دار بود و گاهگاهی نیز مشاور رهبران سیاسی بود. جان لاک در ۱۷۰۴ دیده از جهان فروبست.
این هم از عقاید و سرگذشت یکی دیگر از اقتصاددانان قبل از کینز، جناب جان لاک . در نوشتار بعدی با یکی دیگر از اقتصاددانان قبل از کینز یعنی جان لا آشنا می شویم. پس بریم اقتصاددان بعدی.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.