اقتصاددانان – ژان باتیست سی – Jean Baptiste Say

با سلام خدمت شما کاربران سایت تاتوره. تعدادی از اقتصاددانان قبل از کینز ، توماس مان ؛ ویلیام پتی ؛ جان لاک  ؛ جان لا ؛ برنارد ماندویل ؛ فرانسیس کنه  ؛ دیوید هیوم ؛ ریچارد کانتیلون ؛ آن روبرت ژاک تورگو ؛ آدام اسمیت ؛ توماس روبرت مالتوس ؛ جرمی بنتام ؛ دیوید ریکاردو ؛ رابرت اوون را در قسمت های قبل معرفی نمودیم. در این قسمت نیز، تصمیم داریم یکی دیگر از اقتصاددانان قبل از کینز، جناب ژان باتیست سی را معرفی نماییم. پس با ما همراه باشید تا ژان باتیست سی را بشناسید.

مبادله محصول با محصول

ژان باتیست سی در «مقاله ای درباره اقتصاد سیاسی» گفت که محصول با محصول مبادله می شود. بعدها جیمز میل در کتاب «دفاع از تجارت» جمله وی را به صورت اینکه «عرضه، تقاضای خود را ایجاد می کند.» تغییر داد و کاربرد سیاست های اقتصادی آن را مطرح کرد، برای مثال ، فراوانی با رکود تجاری  مربوط به مازاد تولید نیست و نقش پول از اهمیت ثانوی در محاسبه پدیده های مبادله برخوردار است. نه ژان باتیست سی و نه جان استوارت میل و نه دیوید ریکاردو، هیچ یک به اندازه جان مینارد کینز قانون سی را مورد بررسی قرار نداده اند. برای همه آنان قانون سی بحثی علیه سیاست های پولی بود که می توانست موجبات کسادی موقتی را فراهم آورد.

برای آنان این تصور وجود نداشت که ممکن است اقتصاد به مرحله رکود کشانده شود و این رکود چندین سال به طول انجامد. بنابراین شهرت ژان باتیست سی به عنوان کاشف قانون سی بی مناسبت است. همین طور، گاهی از وی به عنوان تشخیص دهنده ی مفهوم و نقش کارفرما یاد می شود. اما مطالعه دقیق کتاب ژان باتیست سی نشان می دهد که او تنها بر نقش کارفرما به عنوان هماهنگ کننده ی عوامل تولید تاکید می گذارد. درواقع، نقش بسیار مهم تر کارفرما که خرید عوامل تولید در یک قیمت معین و فروش محصول در یک قیمت نامعین آینده است، از نظر ژان باتیست سی نادیده گرفته شده است. این موضوع، پیش از سی به وسیله ی ریچارد کانتیلون مورد تاکید قرار گرفته بود. حتی نقش کارفرما به عنوان نوآوری محصولات جدید و فرآیند های تولیدی که بعدها در نظریه کارفرمایی شومپتر مطرح می شود در نظریه ی سی بسیار کم رنگ است. بدین ترتیب، می بینیم که تاریخ نسبت به ژان باتیست سی بسیار مهربان بوده است.

عملکرد ژان باتیست سی در برابر دیگر اقتصاددانان

به طور کلی، کیفیت کار ژان باتیست سی، از نظر بررسی تاریخی، پایین تر از آدام اسمیت، از نظر قدرت تحلیلی، پایین تر از ریکاردو، و از نظر اقتصادی، پایین تر از مالتوس است. برای اقتصاددانان فرانسوی، اهمیت وی بیشتر به دلیل نقش وی در گسترش اندیشه های آدام اسمیت در فرانسه و کاهش نفوذ اقتصاددانان سیاسی انگلیسی در اروپا و نیز تاکید وی بر مطلوبیت و تقاضا در مقایسه با تاکید بیش از حد اقتصاددانان انگلیسی بر هزینه و عرضه بوده است.

سال تولد و مدارج علمی

ژان باتیست سی در سال ۱۷۷۶ در لیون فرانسه در یک خانواده تاجر پروتستان زاده شد. او در جوانی برای یک شرکت بیمه کار می کرد و سپس سردبیر یک مجله شد، و در نهایت به عضویت یک دادگاه تحت مشاورت ناپلئون درآمد. در سال ۱۸۱۵ پس از سقوط ناپلئون، او شروع به تدریس درس اقتصاد سیاسی کرد و دو سال بعد از آن به عنوان استاد اقتصاد صنعتی برگزیده شد و سپس در سال ۱۸۳۰ نخستین کرسی اقتصاد سیاسی در فرانسه را در کالج فرانسه در پاریس به دست آورد. او چندین بار به انگلستان سفر کرد و یکی از دوستان نزدیک ریکاردو و مالتوس بود، اگر چه با نظریات آن ها توافق کامل نداشت. او در سال ۱۸۳۲ دیده از جهان فروبست.